4 شنبه؛ روز آفرینش آتش و روز عذاب امتهای پیشین

الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج‌4، ص94(کلینی:329)

- عَلِیُّ بْنُ إِبرَاهِیمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى بْنِ عُبَیدٍ عَنْ یُونُسَ عَنْ إِسحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ: إِنَّمَا یُصَامُ یَوْمُ الْأَرْبِعَاءِ لِأَنَّهُ لَمْ تُعَذَّبْ أُمَّةٌ فِیمَا مَضَى إِلَّا فِی یَوْمِ الْأَرْبِعَاءِ وَسَطِ الشَّهْرِ فَیُستَحَبُّ أَنْ یُصَامَ ذَلِکَ الْیوْمُ.

امام صادق علیه السلام: روز چهارشنبه روزه گرفته می شود؛ چون هیچ امتی در گذشته عذاب نشد مگر در روز چهارشنبه وسط ماه، پس مستحب است این روز، روزه گرفته شود.

- مُحَمَّدُ بْنُ یَحیَى عَنْ أَحمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الحَکَمِ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنِ الْأَحوَلِ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص سُئِلَ عَنْ صَوْمِ خَمِیسَیْنِ بَینَهُمَا أَرْبِعَاءُ فَقَالَ أَمَّا الخَمِیسُ فَیَوْمٌ تُعرَضُ فِیهِ الْأَعمَالُ وَ أَمَّا الْأَرْبِعَاءُ فَیَوْمٌ خُلِقَتْ فِیهِ النَّارُ وَ أَمَّا الصَّوْمُ فَجُنَّةٌ مِنَ النَّارِ(الحدیث صحیح).

امام صادق علیه السلام: از رسول خدا در مورد روزه دو پنجشنبه ای که بین آنها چهارشنبه قرار دارد سول شد، حضرت فرمودند: روز پنجشنبه، اعمال[ بر رسول خدا و ائمه معصومین] عرضه می شود و اما روز چهارشنبه روزی است که در آن آتش آفریده شد و روزه سپری است در برابر آتش(بیان حکمت روزه در چهارشنبه ها به عنوان امری مستحب).

پی نوشت:

1. أربعاء هم به کسر و هم به فتح باء صحیح است.

2. مشهور استحباب روزه اولین چهارشنبه دهه دوم هر ماه قمری است(4 شنبه وسط ماه) نه مطلق چهارشنبه ها(مجمع الفائدة و البرهان مقدس اردبیلی، ج5، ص182).

3. باید توجه داشت که اصل روزه در کل سال مستحب است مگر روزهایی که نهی تحریمی یا تنزیهی به آن تعلق گرفته اما به هر تقدیر نسبت به روزهای خاصی سفارش شده است.

●*4 شنبه سفید؛ خلقت آتش؛ عذاب الهی