تخم کردن و جوجه کردن شیطان در سینه انسان!

نهج البلاغة؛ خطبه7

اتَّخَذُوا الشَّیطَانَ لِأَمْرِهِمْ مِلَاکاً وَ اتَّخَذَهُمْ لَهُ أَشرَاکاً فَبَاضَ وَ فَرَّخَ فِی صُدُورِهِمْ وَ دَبَّ وَ دَرَجَ فِی حُجُورِهِمْ فَنَظَرَ بِأَعْیُنِهِمْ وَ نَطَقَ بِأَلْسِنَتِهِمْ فَرَکِبَ بِهِمُ الزَّلَلَ وَ زَیَّنَ لَهُمُ الخَطَلَ فِعلَ مَنْ قَدْ شَرِکَهُ الشَّیطَانُ فِی سُلطَانِهِ وَ نَطَقَ بِالبَاطِلِ عَلَى لِسَانِهِ‌.

مرحوم فیض الاسلام:

حضرت امیر المومنین در مذمّت مخالفین خود میفرماید:

ایشان در کارشان به شیطان اعتماد کردند و شیطان هم آنان را [براى ضلالت و گمراهى دیگران] شریک و دام خود قرار داد، پس در سینه آنان تخم کرد و جوجه گذاشت و بتدریج و آهسته با آنها آمیزش نمود [تا فرمانبردار او شدند].  با چشمهاى ایشان مى دید و با زبا نشان سخن مى گفت(در گفتار و کردار پیرو او بودند) پس آنها را به مرکب ضلالت و گمراهى سوار و گفتار تباه را در نظر آنان زینت داد، کارهاى ایشان مانند کار کسى بود که شیطان او را در توانائى خود شریک قرار داده و به زبان او سخن باطل و نادرست مى گوید.

آیت الله مصباح: فَبَاضَ وَ فَرَّخَ فِی صُدُورِهِم؛ این تعبیر یک تعبیر کنایی است. وقتی می‏خواهند بگویند: کسی در جایی ثابت مانده، بیرون نمی‏رود می‌گویند همانند پرنده است که جایی لانه کرده و تخم گذاشته است تا جوجه‏هایش درآید، و از تعبیر «بَاضَ وَ فَرَّخ»؛ استفاده می‏کنند. این جمله کنایه از این است که شیطان در سینه ‏های این‏ها لانه و جاخوش کرده است.